به گزارش پایگاه خبری حیات به نقل از فارس؛ معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی در بخش نخست گفت‌وگو به مشکلات و چالش‌های متعدد بخش کشاورزی اشاره کرد و بر لزوم تحول در این بخش تأکید داشت. با توجه به وضعیت منابع آبی و نیاز به اصلاحات جدی در روش‌های تولید، آنجفی مسیرهایی همچون تقویت تشکل‌ها، استفاده بهینه از منابع و تغییر در روش‌های کشت را به عنوان راهکارهای اساسی مطرح کرد. در عین حال، او بر اهمیت همکاری با بخش خصوصی و ارتقای کیفیت نهاده‌ها به عنوان پیش‌نیازهای توسعه پایدار در کشاورزی تأکید کرددر این گفت‌وگو معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی، به بررسی چالش‌ها و راهکارهای نوین در حوزه تولیدات کشاورزی، خودکفایی محصولات، و استفاده از فناوری‌های نوین در کشاورزی پرداخته‌ایم. از تغییرات در کشت محصولات گرفته تا برنامه‌های جدید برای مقابله با بحران‌های آبی و خشکسالی، آنجفی به نکات مهمی اشاره می‌کند که می‌تواند آینده کشاورزی کشور را تحت تأثیر قرار دهد.حال بخش دوم این گفت‌وگو تفصیلی را با هم می خوانیم:
فارس: جناب آقای آنجفی، خیلی ممنون که وقتتان را در اختیار ما گذاشتید. به عنوان اولین سوال، وضعیت فعلی کشاورزی ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ چه چالش‌هایی در این حوزه وجود دارد؟آنجفی:سلام و عرض ادب خدمت شما و مخاطبان محترم. واقعیت این است که کشاورزی کشور با چالش‌های متعددی مواجه است که مهم‌ترین آنها بحران کم‌آبی و تغییرات اقلیمی است. این مسائل نه تنها تولیدات کشاورزی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه امنیت غذایی کشور را نیز تهدید می‌کند. اما باید بگویم که در همین شرایط هم فرصت‌های زیادی برای تحول وجود دارد و ما در وزارت جهاد کشاورزی برنامه‌هایی برای رفع این چالش‌ها داریم.
تعریف جدید از خودکفایی در سیاست‌های جدید وزارت جهاد کشاورزی:
یکی از مسائل مهم که اخیراً مطرح شده این است که اصرار در خودکفایی محصولات کشاورزی است به منابع آب و خاک کشور آسیب می زند و تهدیدی بر تولید غذا در آینده است زیرا همین الان هم برداشت از آبهای زیر زمینی به 170 میلیارد متر مکعب رسیده است و شاهد فرونشست‌ها هستیم که خاک را فشرده و از چرخه تولید خارج می‌کند، آیا برنامه شما ادامه همین خودکفایی است و یا در این زمینه بازنگری می‌کنید؟آنجفی:تامین امنیت غذایی یکی از اهداف اصلی ما است، اما تلاش خواهیم کرد که این راهبرد را با تاکید بر تولید و توسعه پایدار ادامه دهیم منظور این است که کاری نخواهیم کر کرد که به پایداری تولید آسیب وارد شود، اما همچنان که برنامه هفتم توسعه هم برای ما تکلیف کرده باید تولید را افزایش دهیم
فارس: برنامه هفتم توسعه تاکید می‌کند که در 90 درصد محصولات کشاورزی خودکفا شویم این یعنی افزایش تولید، یعنی مصرف بیشتر آب و منابع خاک در حالی که شما می‌گویید توسعه پایدار هم مد نظر داریم این چطور امکانپذیر است؟آنجفی: اولا ما بازتعریفی درباره خودکفایی خواهیم داشت، یعنی قرار نیست در همه محصولات خودکفا شویم، محصولات مزیت‌دار شناسایی می‌شوند و روی آنها ویژه کار می‌کنیم در این میان شاید برخی محصولات را حذف و از چرخه تولید خارج کنیم در واقع برنامه ما این خواهد بود که منابع در مسیر درست خودش و روی محصولاتی که بیشترین تاثیر در امنیت غذایی و جلوگیری از خروج ا رز از کشور دارد استفاده شود.
فارس: لطفا به محصولاتی که فکر می‌کنید باید از چرخه تولید حذف شود اشاره می‌کنید؟آنجفی:باید اینها مطالعها بیشتری شود به عنوان مثال، در استان مرکزی شاهد توسعه کشت محصولات جدیدی مثل زعفران در برخی مناطق بوده‌ایم که پیش از این رایج نبوده‌اند. در این راستا، وزارت جهاد کشاورزی با ایجاد شرایط حمایتی مانند اعطای یارانه‌ها و حمایت‌های مالی به کشاورزان، سعی کرده است تا کشاورزی پایدار را در کشور گسترش دهد. برای مثال، در استان‌های خراسان جنوبی و خراسان رضوی، کشت زعفران به سرعت جایگزین محصولات کم‌بازده‌تر شده است. برای حمایت از کشاورزان، شرکت‌هایی با همکاری خود آنها ایجاد کردیم و از آنها برای تأسیس مراکز جمع‌آوری و فرآوری زعفران حمایت مالی کردیم. این اقدام در نهایت منجر به ایجاد یک بازار بزرگ و پایدار برای زعفران شده است.
فارس: یکی از انتفاداتی که به بخش کشاورزی وارد می‌شود واردات کالای اساسی سالانه به ارزش نصف درآمد نفتی کشور معادل 17 میلیارددلار است، البته پیش از این هم وزارت جهاد کشاورزی برنامه داشته که تولید را به سمت کالاهای اساسی ببرد آیا شما هم این سیاست را پیش خواهید برد؟ فکر می کنید از چه راهکارهایی باید استفاده کنید؟آنجفی: بله ما در تمام استان‌ها محصولات مزیت دار را معرفی می‌کنیم و با همکاری کشاورزان این طرح‌ها را پیش می‌بریم، البته در کنار آن باید بازار چنین محصولاتی در داخل و خارج کشور هم فراهم شود کشاورزان امیدوار باشند، سیاست‌های تشویقی هم باید اعمال شود در واقع، یکی از راهکارهای اساسی برای کاهش وابستگی به واردات و همچنین افزایش امنیت غذایی، تولید با بهره‌وری بالا است البته این مسیر نیازمند اصلاحات اساسی در شیوه‌های کشت و تولید محصولات است.
فارس: در این زمینه، به نظر می‌رسد که جایگزینی برخی محصولات با گیاهان دارویی مثل زعفران در مناطق کم‌آب، یک تصمیم هوشمندانه بوده است. آیا این برنامه موفقیت‌آمیز بوده و کشاورزان از آن استقبال کرده‌اند؟آنجفی:بله، دقیقاً. ما در مناطق مختلفی که با بحران کم‌آبی مواجه بودند، تصمیم گرفتیم کشت برخی از محصولات را تغییر دهیم. یکی از این تغییرات، توسعه کشت زعفران در اراضی بود که پیش از این برای کشت محصولات دیگر استفاده می‌شدند. فارس: شما به تغییرات در شیوه‌های کشت اشاره کردید. به نظر شما، کشاورزی ایران به چه تحولاتی نیاز دارد تا به خودکفایی کامل دست یابد؟آنجفی:یکی از بزرگ‌ترین تحولات مورد نیاز، تغییر در الگوی کشت محصولات است. در شرایط فعلی، کشت محصولات پرآب‌بر مثل برنج در برخی از مناطق که با بحران آب مواجه هستند، نمی‌تواند ادامه یابد. به همین دلیل، ما به کشاورزان پیشنهاد می‌دهیم که به سمت کشت گیاهان کم‌آب‌بر و محصولات دارویی حرکت کنند. علاوه بر این، باید به سمت کشاورزی هوشمند حرکت کنیم. استفاده از تکنولوژی‌هایی مثل آبیاری قطره‌ای، کنترل هوشمند شرایط محیطی گلخانه‌ها، و بهره‌برداری از داده‌های اقلیمی برای برنامه‌ریزی بهتر، از جمله راهکارهایی است که می‌تواند تولیدات کشاورزی را بهبود بخشد.
فارس: در این راستا، استفاده از فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی و فناوری هسته‌ای در کشاورزی مطرح شده است. به نظر شما، این فناوری‌ها تا چه حد می‌توانند در بهبود وضعیت کشاورزی کشور مؤثر باشند؟: طبق آمار فائو 30 درصد محصولات کشاورزی کشور قبل از رسیدن به سفره مردم از دست می‌رود، استفاده از انرژی هسته‌ای از این فساد جلوگیری می‌کندآنجفی:استفاده از فناوری‌های نوین می‌تواند تحولی بزرگ در کشاورزی ایران ایجاد کند. برای مثال، در حوزه آبیاری و مدیریت منابع آب، استفاده از فناوری‌های هسته‌ای می‌تواند کمک زیادی به حفظ کیفیت محصولات و جلوگیری از ضایعات کشاورزی کند. در این زمینه، همکاری با سازمان انرژی اتمی و استفاده از پرتوهای هسته‌ای برای حفظ و نگهداری محصولات، می‌تواند تأثیر قابل توجهی داشته باشد. همچنین، استفاده از هوش مصنوعی برای پیش‌بینی تغییرات اقلیمی و تحلیل داده‌های مربوط به وضعیت محصولات، می‌تواند به کشاورزان کمک کند تا تصمیمات بهتری بگیرند و تولیدات خود را افزایش دهند.ضایعات محصولات کشاورزی یکی از معضلات بزرگ در کشور است. ما به این نتیجه رسیده‌ایم که یکی از راه‌های مؤثر برای کاهش ضایعات، استفاده از فناوری‌های نوین در فرآوری و بسته‌بندی محصولات است. همچنین، استفاده از پرتوهای هسته‌ای برای افزایش عمر ماندگاری محصولات می‌تواند کمک زیادی به کاهش ضایعات کند. از طرف دیگر، آموزش کشاورزان در زمینه حفظ و نگهداری محصولات نیز بسیار مهم است. به همین دلیل، وزارت جهاد کشاورزی در حال برگزاری دوره‌های آموزشی برای کشاورزان است تا به آنها روش‌های صحیح برداشت و نگهداری محصولات را آموزش دهد.
نظر شما